De impact van het hoogst onwaarschijnlijke
[openbook booknumber=”ISBN:9781400063512″ templatenumber=”1″] Een geweldig leerboek, veel meer dan een leesboek voor mij. Taleb schrijft over De impact van het onwaarschijnlijke en raadt ons aan daarmee rekening te houden. Zwarte zwanen zijn een zeldzaamheid met grote gevolgen en achteraf (niet vooraf) voorspelbaar.
Taleb introduceert een aantal termen, die even gewenning behoeven. Platoniciteit (naar de ideeën en persoonlijkheid van Plato) beschrijft hij als “onze geneigdheid om de kaart te verwarren met het gebied”, wat ik vertaal als dat we liever en teveel in modellen denken (de kaart) en daarbij de realiteit wel eens uit het oog verliezen. Als de modellen eenmaal in ons hoofd vastzetten (“zo kijk ik tegen de wereld aan”), dan krijgen we die modellen er niet meer uit. Onze modellen zijn niet altijd fout, maar je weet vooraf niet waar de fouten wel zitten (en deze fouten kunnen grote gevolgen hebben).
Taleb is geen fan van Gauss, tenminste niet van de brede toepassing van het klokmodel (de Gausskromme) in allerlei gebieden, waarvoor ze niet geschikt zijn. Het boek ‘even samenvatten’ kan het alleen maar tekort doen. Een paar quotes:
– Een echte empiricus geeft een zo getrouw mogelijk beeld van de werkelijkheid; integer zijn houdt in niet bang zijn om buiten de gebaande paden te treden en de gevolgen voor lief te nemen (p. 39)
– Wetenschappers hebben er een handje van om zich vrolijk te maken over hun voorgangers, maar er zijn er maar een paar die beseffen dat iemand hen in de (pijnlijk nabije) toekomst zal uitlachen om de opvattingen die ze zelf koesteren (p. 52) [m.i. kan het woord wetenschappers zonder de waarheid te verkrachten door een aantal andere beroepen worden vervangen].
– Het is mijn grote hoop dat de wetenschap en directeuren en bestuurders ooit herontdekken wat men in de oudheid al wist, namelijk dat respect ons meest waardevolle betaalmiddel is. (p. 106).
-We zullen nooit het onbekende kennen omdat dat per definitie onbekend is. Ik kan echter wel inschatten wat voor gevolgen het voor mij zal hebben, en ik doe er daarom goed aan mijn beslissingen daarop te baseren. (p. 230).
De Zwarte Zwaan heb ik geleend en zal deze nog eens langzaam moeten doorlezen. Het is puzzelboek van groot formaat. Op de inhoud zal ik op een later tijdstip meer in detail ingaan.