Last week: The Next Map!

Afgelopen week mocht ik een presentatie tijdens het ochtendprogramma van de Esri GIS Conferentie verzorgen. Het onderwerp: The Next Map*. Hoe ziet ‘de volgende kaart’ die wij maken eruit? Welke veranderende kenmerken heeft deze kaart? Waar komt de data vandaan? En hoe visualiseren wij deze data?

Drie jaar geleden ben ik tijdens mijn presentatie ingegaan op “ArcGIS als platform voor open innovatie”. Mijn stelling toen: organisaties stellen (bewust) de ramen naar buiten open om samen te innoveren. Aan de hand van voorbeelden van de Gemeente Rotterdam, Schiphol en Waterschap Scheldestromen heb ik laten zien hoe organisaties dat doelbewust en planmatig oppakken.

Dit keer ben ik ingaan op veranderende componenten van GIS: data, technologie en de mens. De data component valt dan bijzonder op: data is ‘geëxplodeerd’. Een goed voorbeeld daarvan is Topotijdreis, waarbij het voornamelijk om data gaat en veel meer minder om de technologie en de factor mens. Vanwege de beperkte tijd ben ik op slechts drie kenmerken van data ingegaan.

Data door iedereen 

Het wordt steeds gemakkelijker om zelf (bewust) een bijdrage aan de kaart van de wereld te leveren. Zo nodigt startup Mapillary iedereen uit plaatsen te ontdekken, samen een kaart te maken en zo de wereld vast te leggen, gewoon ‘vanuit je smartphone’. Uit de series foto’s herkent Mapillary objecten zoals verkeersborden, auto’s (nummerborden, automerken etc), logo’s van bedrijven, mogelijk later ook zebrapaden en pijlen op de weg.

Tijdens een Mapday (map-middag) hebben de 2^e jaars studenten Geo, Media & Design van de Aeres Hogeschool Almere de app uitvoerig getest. Met een opdracht van de gemeente Almere en het waterschap Zuiderzeeland op zak, hebben zij te fiets en te water de omgeving van het Weerwater verkend. Het resultaat van de dag is te vinden in deze storymap. Mapillary maakt het wel heel lastig om geen bijdrage aan open data te leveren.

Data van nu 

Als we aan kaarten denken, digitaal of niet, dan denken we vooral aan een foto van de werkelijkheid, een stilstaand beeld. We moeten er aan gaan wennen dat kaarten eerder op een live-video gaan lijken en zo ‘hyperactueel’ worden. Het moment NU staat op de kaart. De kaart blijft een model van de werkelijkheid, dat we als een regelmatig raster over de wereld heen spannen. Doordat we meer meten en opslaan over de wereld, wordt dat raster dunner, maar het blijft wel bestaan. 

Voor de ‘technische sprong in het diepe’ – op basis van huidige technologie- nam Ernst Eijkelenboom de aanwezigen mee in de actuele kaart: de OV Fiets “kaart” (hoeveel fietsen zijn er NU beschikbaar) en de OV kaart (welke trams zijn er NU drie minuten te laat). Als je deze en andere realtime bronnen opslaat ontstaat een big data omgeving. Dat werd gedemonstreerd aan de hand van meer dan een half miljoen posities van Pokemon’s, waar je eenvoudig doorheen kan navigeren en online analyses kan uitvoeren. Of Pokomonnen zo spannerder wordt of juist niet, kan ik niet beoordelen.

Data in beeld

Doordat de opgeslagen hoeveelheid data toeneemt (een half miljoen punten is nog maar het begin) wordt de visualisatie relatief belangrijker. De grijze canvaskaart helpt om contrast in de kaart te vergroten, maar dat is nog maar het begin van het grote weglaten.

Data in beeld brengen betekent niet altijd dat we de data op een scherm of in een app duwen. Hoe wij data nu op een heel andere manier kunnen ‘verbeelden’, heb ik aan de hand van een voorbeeld voor Bartimeus, de specialist voor slechtziende en blinde mensen, geïllustreerd. Op verzoek van Bartimeus heeft Niels van der Vaart een aantal 3D geprinte prototypes gemaakt van ‘voelbare kaarten’, die de omgeving van een school of de route naar de Albert Heijn verbeelden. Dat vraagt veel denken in de schoenen van de ander, de gebruiker van de ‘kaart’.

In een van de prototypes hebben we een model gegenereerd, waarin alle huizen een gelijke hoogte hebben, en de blindegeleidelijnen hoger zijn dan deze huizen. Ook hebben we een strippenkaart versie gemaakt. Het model vervormt hier de werkelijkheid behoorlijk (voor zienden), maar wij hopen dat het juist blinden en slechtzienden helpt om de werkelijkheid te verbeelden.

Springlevende atlas 

De enorm toegenomen beschikbaarheid van data vormt een relevant toekomstperspectief, dat interessant is om samen te ontdekken. Met de Levende Atlas heeft Esri een eerste aanzet gegeven om data gemakkelijk beschikbaar te maken. We kijken uit naar een Springlevende Atlas, waar kaarten van gisteren, van vandaag, van een uur geleden te vinden zullen zijn. Wie innoveert mee?

– Zo’n presentatie is altijd het resultaat van vele gesprekken en een ‘duwen en trekken’ aan vorm en inhoud. Waarvoor hierbij uitdrukkelijk: hartelijk dank!

 

* Een Engelse titel klinkt mogelijk wat hipper. Maar eigenlijk vooral nageaapt van ‘The Next Web’ conferentie, waar jaarlijks wordt vooruit geblikt over het web.