Blind navigeren, (g)een goed idee

Vanuit een kartografisch oogpunt (..) hebben blinden en slechtzienden mij altijd al bezig gehouden. Hoe ervaren zij de omgeving op een ruimtelijk manier? Hoe lezen zij kaarten, als ze zelf geen of amper een kaart kunnen zien?

Niet geheel zonder toeval mocht ik vorig jaar aanwezig zijn bij ‘een presentatie van een voorstel ter verbetering van de toegankelijkheid van Almere Centrum voor mensen met een visuele beperking’. Studenten van de minor Smart World / Mobiliteit, Hogeschool Windesheim, hadden een voorstel voor een virtuele geleidelijn (een soort van digitale ‘witte stok’ in plaats van die witte stroken met ribbels) voor/met de Gemeente Almere als concept uitgewerkt. Afgelopen week presenteerde een nieuwe groep studenten bij het Kadaster een deel van het vervolg: precisie positionering.

Virtuele geleidelijn
Weten waar je bent en waar je naar toe wilt is belangrijk, zeker als je wilt navigeren. En als je blind of slechtziend bent, moet dat een tikje preciezer: om te kunnen navigeren op de stoep mag je maximaal 50 cm van de route afwijken, ook bij hoge gebouwen en met een slecht ontvangstsignaal. Vanuit ons kantoor in Zwolle zagen we de studenten regelmatig voor de deur langslopen, met een soort van dubbeldikke GPS ontvanger bij de hand. Het is deze groep aardig gelukt, zelfs met hardware van onder de 1000 euro (een MT8, U-Blox als ik het goed heb) en dankzij een fijn grote antenne, zodat de hele amplitude van het signaal wordt ontvangen.

Dat kan alleen maar beter worden als naast de GPS en Glonass signalen ook Galileo en Beidou kunnen worden opgepakt en als de hardware steeds kleiner wordt. Mooiste quote van de vlotte presentatie, (over de virtuele geleidelijn): “Je kan het niet zien, maar het ligt er wel”. Hulde voor het Kadaster om dit team zo te ondersteunen. Het project is overigens onderdeel van een groter traject, waarover we zeker meer zullen horen.

Making Space
Voor wie wat verder wil kijken over hoe wij (onze hersenen) navigeren, kan ik “Making Space” van Jennifer Groh van harte aanbevelen. Groh gaat onder andere in op hoe onze ogen functioneren (als ze 100% zijn), hoe andere sensoren helpen bij het navigeren en hoe wij, en andere soorten, afstanden bepalen. Met als een paar bijzondere feiten: mieren tellen gewoon het aantal stappen die zij nemen en weten zo wanneer ze ongeveer weer thuis zijn; als we een bril opzetten, waardoor we de wereld ondersteboven zien, dan wennen we daar na een tijdje gewoon weer aan; en: als onze oren zouden veranderen (wie zou dat doen) dan zijn we de richting van een geluidsbron even kwijt. Maar ook dat went en het richtingsgevoel komt na een tijdje gewoon weer terug.

– Eigenlijk een aparte boekbespreking waard. Bij echte interesse, kan ik de MOOC van harte aanbevelen.

Blind navigeren
Overigens kan ik dat ‘blind navigeren’, als in ‘100% vertrouwen op uw navigatie systeem’, voor de niet-blinden en slechtzienden niet aanbevelen. Regelmatig slaan gebruikers van navigatiesystemen wegen in die niet bestaan (want “u moet nu rechts”) of staat er nu toch echt een ‘verboden voor auto’s’ bord, dat nog niet in de navigatie data is opgenomen. En wie kent het niet: ineens in een file rijden, terwijl die niet op de kaart staat en zelfs niet wordt genoemd door de verkeersinformatie. Of de navigatie geeft een file aan, maar eenmaal aangekomen is er geen (absoluut de betere ervaring). Je laten navigeren heeft zo zijn beperkingen, de werkelijkheid even checken blijft het devies.*

Ook al ben ik benieuwd naar de digitale variant van de geleidelijnen, zo’n witte stok heeft ook zijn plussen voor slechtzienden: zo zien anderen dat de drager echt niet alles kan zien. En het scheelt weer menig excuus en/of blauwe plek. In Almere zijn de blinde geleidelijnen bij het station inmiddels mooi aangepast. Misschien ook al virtueel, maar in ieder geval al in het echt.

* naschrift, want pas achteraf gevonden: “.. wie het navigeren aan een apparaat overlaat, traint zijn geografische kennis niet en zal vaak niet weten waar hij zich bevindt.” Digitale dementie, Manfred Spitzer. Zo ondergraaft de geo-sector door heftig gebruik van navi’s juist dat waar zij zich hard voor maken!

 

 

Overigens: Airpoly, een app die hoop geeft!