Geo-informatie hoort in een museum

Tenminste, zo schijnen ze er voor een deel bij het Kadaster over te denken: in de vestiging in Arnhem is een heus Kadaster museum te vinden. Ik mocht recent aanschuiven bij een rondleiding, die uitstekend werd geleid door Zacharias Klaasse. Als een waar orakel (is er iets dat hij niet weet over het Kadaster?) en met een unieke humor leidde hij de groep door de schatten van weleer.

 

Recent verleden

In het museum is een bonte mengeling van objecten te vinden. Naast oude bewaarstukken en documenten zijn er praktische objecten die nog niet zo heel lang geleden gemeengoed waren op de burelen van de rechtszekerheid in Nederland: transversaalschalen, tachymeters (ook de analoge versie), Brunsviga’s, tafelstereografen. De liefhebber kan ze direct matchen met de Geodesia advertenties uit die tijd. Maar ook het recente verleden krijgt hier aandacht en dus heeft de begintijd van de automatisering ook een plekje gevonden: een matrixprinter (met een verhaal), een Tektronix 4662, een HP 10-C, een PDP. Zou die het nog doen?

Naast de wat officiëlere stukken zijn er betekenisvolle geëmailleerde bordjes met opschriften als “Bureau Verificateur-Ingenieur” en “Buro voor buitengewoon landmeetkundig werk”*. Mooie opschriften waarachter hele verhalen schuil moeten gaan en die zo als titel van een nog te schrijven boek kunnen dienen. 

 

Uniek en toch ook weer niet

Dat een stuk van het (al dan niet geo) verleden in een museum hoort, is niet uniek aan het Kadaster. Eerder dit jaar is mij een bezoek aan het Chinese Kadaster en het China Surverying and Mapping Museum in Beijing en aan het museum van de Italiaanse Topografische Dienst in Firenze gegund. In Beijing lag in het museum de nadruk op de antieke apparatuur, terwijl in het gebouw zelf allerlei oude kaarten werden tentoongesteld. Mijn favorieten: grote kaarten, die op klei of op zijde werden geproduceerd.

In Firenze was een zeer uitgebreide verzameling oude kaarten te bewonderen (waarbij Ortelius en Blau niet ontbraken). Met een groep Esri collega kregen we een zeer persoonlijke en enthousiaste rondleiding, waarbij de rol van de eenwording van Italie – en het nieuwe geonetwerk daarna – in het bijzonder werden toegelicht (nb: het beginpunt van het hoogtenet is te vinden in een zuil van het Pantheon). Dit museum is ook voor het algemeen publiek toegankelijk. Contactpersoon zou ik even moeten opzoeken.

 

Virtueel geo museum?

Ik vind het een goed idee om het oude wat in stand te houden. Als je geen enkel begrip meer hebt van hoe er 25 jaar geleden nog dagelijks werd gemeten, dan mis je geheel de context van het huidige meetwerk en ‘het weten waar wat gebeurd’. Daarnaast moeten we klaar blijven staan voor noodscenario’s: wat zouden we ooit moeten beginnen als het GPS signaal uitvalt? Weet dan iemand nog waar we zijn? Warm aanbevolen dus, zo’n geo-museum.

Maar of alles van Geo museumwaardig is? De vergaande versoftwarisering van de (geo)wereld, waarbij software en IT een steeds grotere rol spelen, staat de museumwaardigheid ook in de weg: oude software bewaren is wat curieus. Daarnaast volgen de huidige appjes elkaar steeds sneller op.

Gelukkig kan je met die software wel mooie kaarten produceren, zoals te zien was op de MapGallery tentoonstelling van de Esri User Conference afgelopen week. Veel museumwaardig materiaal, waarvan het hoogst gewaardeerde wordt samengevat in een ‘bewaar exemplaar’, een papieren en een digitale versie. Wellicht zijn de geo musea van de toekomst door die softwarisering wel geheel virtueel?

 

Samenvattend: Geo hoort in een museum. Want wie het geo-verleden niet eert, is het heden niet weerd. (mogelijk een oud Brabants gezegde).

 

NB een blogpost die ik gewoon moest schrijven na een grootse ‘avond in het Balboa museum park’ als afsluiting van de 33^e Esri User Conference.